อย่าทำแบบนี้กับผม รังแค เสี่ยงผมร่วงจนหัวล้านได้อนาคต
สารบัญของบทความ
รังแคเป็นการหลุดลอกของเซลล์ชั้นบนสุดของหนังกำพร้า มีสะเก็ดสีขาวหรือสีเหลืองอยู่บนหนังศีรษะ โดยไม่ได้เกิดการอักเสบ รังแคมักจะเป็นในกลุ่มคนในช่วงวัยรุ่น ไม่ค่อยพบในเด็กเล็กหรือคนสูงอายุ และส่วนใหญ่ช่วงหน้าหนาวจะเป็นรังแคได้สูงกว่าฤดูร้อน
เมื่อเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น ร่างกายจะมีการผลิตฮอร์โมนเพศมากขึ้น หนังศีรษะจึงมีความมันเพิ่มมากขึ้นเช่นกัน โดยเฉพาะในวัยรุ่นผู้ชายไปถึงช่วงวัยกลางคน
สาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหารังแค
ปกติหนังศีรษะจะมีการผลัดเซลล์ผิวทุก 28 วัน เหมือนกับการผิวร่างกายตามปกติ แต่ถ้าเราอยู่ในห้องที่มีอากาศเย็นหรือมีความชื้นต่ำ หรือได้รับผลกระทบจากการใช้เคมี เช่น การย้อมสีผม การใช้แชมพูที่มีสารเคมีรุนแรง ก็จะทำให้เร่งให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเร็วผิดปกติเป็นสีขาว ๆ หรือ “รังแค” เป็นจำนวนมาก และยังเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ได้อีก ดังนี้
- เชื้อราที่เติบโตบนหนังศีรษะ ปกติเชื้อราบนหนังศีรษะจะมากินอาหารจากน้ำมันของต่อมเซลล์รากผมและต่อมไขมัน แต่ถ้าเชื้อราเติบโตผิดปกติหรือเร็วเกิน จะส่งผลให้ผิวหนังเกิดการระคายเคือง เซลล์ตายและทำให้เกิดรังแค
- ไขมันตามธรรมชาติบนหนังศีรษะ หากต่อมไขมันผลิตไขมันมากเกินกว่าปกติ จะทำให้เชื้อราที่เรียกว่า “Pityrosporum” เติบโตเร็วเกินไป
- หนังศีรษะแพ้ง่าย อาการแก้บนหนังศีรษะ หรือรู้สึกแสบ คัน หนังศีรษะมีสีแดง จนอาจจะรู้สึกตึง สาเหตุอาจเกิดจากการใช้แชมพูที่มีสารเคมีแรงเกินไปหรือขาดสารอาหาร
อาการรังแค
รังแคมีอาการหลายลักษณะ สังเกตได้ชัดเจนจากการมีสะเก็ดสีขาวหรือสีเหลือง เป็นแผ่นแบน ๆ บนหนังศีรษะ เส้นผม หรือร่วงอยู่บนไหล่ พบมากในฤดูหนาวแต่จะอาการดีขึ้นในฤดูร้อน
ปัญหารังแคในคนส่วนใหญ่พบว่า สะเก็ดรังแคมักจะอยู่กระจายทั่วศีรษะมากกว่าอยู่เป็นหย่อม ๆ ซึ่งอาการแสดงออกก็มีตั้งแต่ระคายเคืองน้อย จนไปถึงขั้นรุนแรงเกิดอาการผมร่วง จนศีรษะล้าน
- คัน อาการคันหนังศีรษะเป็นสัญญาณบอกว่ากำลังเกิดรังแคเมื่อมีรังแคจำนวนมาก ก็จะเข้าไปอุดรูขุมขนบนหนังศีรษะ ทำให้น้ำมันของต่อมไขมันรากผมระบายออกมาไม่ได้ เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการหนังศีรษะแห้งและยิ่งคันมากขึ้น
- ผื่นแดง เกิดจากหนังศีรษะมัน จนเป็นรอยสีแดงและผมมัน ทำให้เกิดสะเก็ดบนหนังศีรษะสีขาวหรือสีเหลืองแผ่นใหญ่หลุดลอกออกมา
- หนังศีรษะแห้ง อาการนี้เกิดหนังศีรษะขาดความชุ่มชื้น ซึ่งอาจจะเกิดจากอากาศที่เย็นหรือแห้ง บางทีก็เกิดจากชอบสระผมบ่อยเกินไป เมื่อหนังศีรษะแห้งก็จะเริ่มมีอาการเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ
สังเกตสัญญาณเตือนของ “รังแคเรื้อรัง” ง่าย ๆ จากแผ่นสะเก็ดขาวหรือสีเหลืองหลุดร่วงบนเสื้อผ้า ผมร่วงบนหมอน และเชื้อราบนศีรษะหรือบนหมอน เพราะเชื้อราเติบโตมากผิดปกติ
วิธีการรักษา และป้องกัน
ปัญหารังแคเป็นแผ่นบนศีรษะอาจยังไม่มีความจำเป็นต้องไปปรึกษาแพทย์ เพราะสามารถแก้ไขปัญหานี้ได้ด้วยตนเองง่าย ๆ ด้วยวิธีการ ดังนี้
- เลี่ยงการสระผมด้วยน้ำอุ่น น้ำอุ่นจะทำให้หนังศีรษะแห้งเป็นขุย เพราะน้ำมันของหนังศีรษะถูกล้างออกมากเกินไป ทำให้เกิดอาการผิวแห้ง เกิดรังแคเป็นแผ่นบนศีรษะ เพราะขาดน้ำมันในการปกป้องรักษาความชุ่มชื้นให้หนังศีรษะ
- เลี่ยงการเกาแรง ๆ เป็นการทำร้ายผิวหนังศีรษะชั้นนอกให้ถลอกหรือหลุดลอก จึงไม่ควรใช้เล็บเกาหนังศีรษะแรง ๆ เพื่อเลี่ยงการระคายเคือง แต่ควรใช้เพียงปลายนิ้วนวดหนังศีรษะ และยังช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้นอีกด้วย
- เลี่ยงการใช้หวีซี่คม เป็นการทำลายหนังศีรษะที่บอบบาง ทำให้ชั้นผิวหนังศีรษะอักเสบในบริเวณนั้นและเสี่ยงต่อการเป็นแผล ร้ายแรงจนถึงติดเชื้อได้เลย
- เลี่ยงการใช้สารเคมี ย้อม ดัด หลีกเลี่ยงการดัดผม การทำสีผม การยืดผม หรือการใช้ผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เพราะทำให้เกิดสารเคมีสะสมและเกิดการระคายเคืองหนังศีรษะ บางคนมีอาการรังแคเยอะจนผมร่วงเยอะมาก
- ใช้แชมพูสระผมที่มีสารสกัดจากธรรมชาติ เพื่อให้หนังศีรษะมีความชุ่มชื้น เพราะการใช้แชมพูสระผมที่แรงเกินไปทำให้หนังศีรษะเกิดอาการแห้งออกมาเป็นแผ่น ๆ เพราะผลิตภัณฑ์ขจัดรังแคส่วนใหญ่มักจะมีส่วนประกอบของสารเคมี จึงทำให้เกิดผลข้างเคียงและไม่สามารถนำส่งสารสำคัญไปยังเซลล์รากผมได้
สรุป
ต้นเหตุหลักที่ทำให้เกิดรังแคเพราะหนังศีรษะมีน้ำมันมากหรือผิวหนังแห้งเกินไป วิธีการแก้ไขที่ง่ายที่สุดคือเลือกใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับเส้นผมที่มีสารสกัดจากธรรมชาติ ที่มีส่วนผสมบำรุงหนังศีรษะและเส้นผมให้มีสุขภาพดี เพื่อความอ่อนโยนต่อหนังศีรษะ เพราะเมื่อเกิดปัญหาหนังศีรษะอักเสบขึ้นสามารถส่งผลกระทบรุนแรงให้เกิดผมร่วงจนศีรษะล้านได้ ดังนั้น ควรรีบรักษารังแคเรื้อรังให้หายก่อนสายไป
